Ticino – włoski kanton na południu Szwajcarii, część tzw. Svizzera Italiana. Bliżej stąd do Mediolanu niż do Zurychu. I to nie tylko patrząc na odległości. Większość ludności tu mieszkającej włada językiem włoskim (w dialekcie lombardzkim, którego stolicą jest właśnie Mediolan), który w Ticino jest językiem urzędowym. Podczas pobytu tutaj jak nigdzie indziej w tym kraju poczujecie typowy klimat półwyspu Apenińskiego i powiew śródziemnomorskiego trybu życia, który jest nieco trudniejszy do znalezienia w innych częściach Szwajcarii.
Już sam dojazd pociągiem do Ticino dostarcza bardzo przyjemnych doznań. Wybierając się do tego kantonu z Zurychu, jedzie się wzdłuż dwóch bardzo urokliwych jezior – Zugersee oraz Vierwaldstattersee (Jeziora Czterech Kantonów), mija spokojne miejscowości nad nimi położone, żeby następnie “skorzystać” z oddanego do użytku w 2016 roku, cudu techniki, mającego aż 57 km najdłuższego tunelu na świecie! Żeby zrozumieć tę inwestycję wystarczy spojrzeć na mapę i uświadomić sobie, gdzie Ticino się znajduje.
Bramą do kantonu jest mająca 2108 metrów Przełęcz Świętego Gotarda, a kanton, z perspektywy reszty Szwajcarii leży po drugiej stronie Alp. Owy tunel (łącznie jest ich trzy, z czego dwa są kolejowe – stary, mający jedynie 15 km i nowy, oraz jeden drogowy) nazwany Tunelem Bazowym Świętego Gotarda, przechodzi pod masywem i pozwala skrócić drogę z Zurychu czy Lucerny do stolicy Ticino – Bellinzony z godzin do minut.
Ticino – atrakcje, które trzeba zobaczyć
Ticino, chyba słusznie, określane jest kantonem wypoczynkowym. Gdy w środkowej i północnej Szwajcarii chodziliśmy w swetrach i płaszczach, po przyjeździe do Bellinzony mogłam znów założyć sukienkę. To w Ticino bowiem, dzięki wspomnianej separacji ścianą Alp, jest najwięcej dni słonecznych i jest najcieplej w całej Szwajcarii. To również w Ticino przyroda różni się od tej na północy – do krajobrazów dołączają cyprysy i palmy.
Co warto zobaczyć w Ticino? Oto atrakcje i miejsca, które udało nam się zobaczyć!
Bellinzona – stolica Ticino
25 km od wylotu z Tunelu Bazowego Świętego Gotarda znajduje się stolica kantonu – Bellinzona. Otoczona z trzech stron Alpami, nieopodal rzeki Ticino, zachwyca imponującym kompleksem obronnym wpisanym na listę dziedzictwa światowego UNESCO.
Sprawdź noclegi w Bellinzonie w najlepszych cenach.
Największe atrakcje miasta – Zamki Bellinzony, ściśle związane są z jego historią. Położenie w pobliżu przełęczy Świętego Gotarda sprawia, że już w czasie rzymskim postawiono tu pierwszą strażnicę. Fortyfikacje były istotne ze względu na fakt, iż tutaj przebiegał jeden ze szlaków łączących północ z południem Europy. Nieproszonych gości, chcących przedostać się na półwysep Apeniński, należało ostrzeliwać i utrudniać im drogę, a od kupców i wędrowców ściągać podatki.
Będącą od 1878 roku stolicą Ticino, Bellizona zasługuje na zatrzymanie się tu przede wszystkim z powodu trzech zamków.
- Castelgrande, z którego murów rozpościera się przepiękny widok i który polecamy odwiedzić wcześnie rano lub południem ze względu na słońce oświetlające wschodnią część miasta.
- Castello di Montebello, który położony jest nieco wyżej i na wschód od Castelgrande, wskutek czego przy zachodzie słońca podziwiać go wraz z otaczającymi miasto szczytami.
- Castello di Sasso Corbaro – najmniejszy, a zarazem umiejscowiony najwyżej.
Do dwóch ostatnich dojechać można z dworca autobusem nr 4 (to info dla tych, którzy nie lubią wchodzić pod górę).
Oprócz zamków, które niewątpliwie stanowią największą atrakcję Bellinzony, warto również zobaczyć stosunkowo niewielkie, acz bardzo urokliwe stare miasto. Jest ono malowniczo zlokalizowane, w wąskiej dolinie, i zachęca do odbycia choćby krótkiego spaceru. Przechadzając się po najbardziej włoskim ze szwajcarskich miast nie można przeoczyć takich obiektów jak: barokowy kościół św. Piotra i Stefana znajdujący się przy XVII-wiecznym placu – Piazza Collegiata czy położony kilkadziesiąt metrów dalej, przy Piazza Nosetto budynek ratusza (Palazzo Civico Monicipio) z pięknym, arkadowym dziedzińcem. Na uwagę zasługuje również XIX-wieczny teatr miejski – Teatro Sociale, którego pierwowzorem była słynna La Scala w Mediolanie.
Bellinzona to dobra baza wypadowa do odkrywania sąsiednich miast, ale też wyjątkowych atrakcji w okolicy i w kantonie Ticino. Jedną z nich jest…
Ponte Tibetano “Carasc”
Jeden z najdłuższych mostów wiszących w Szwajcarii. Łączący gminy Lugano i Bellinzona, Ponte Tibetano to atrakcja, która może wywołać spory przypływ adrenaliny. Most bowiem powstał na wysokości 696 m n.p.m. i unosi się 130 m nad doliną Sementina. Ma aż 270 metrów długości i tylko 1 metr szerokości. Przeprawie przez most dodatkowych emocji może dostarczyć delikatnie “kołysanie”, zwłaszcza, gdy mijamy przechodzące z naprzeciwka osoby. Nie martwcie się jednak – przejście przez tę konstrukcję jest całkowicie bezpieczne. Dodatkowo, po drodze będą towarzyszyć Wam malownicze widoki, więc nie warto się spieszyć.
Jak dotrzeć na Ponte Tibetano? Trzeba zadać sobie trochę wysiłku, ale jesteśmy pewni, że warto! Opcja dla niezmotoryzowanych: w Bellinzonie wsiadamy w autobus (nr 2) i jedziemy do kolejki linowej Monte Carasso-Mornera. Kupujemy bilet do stacji pośredniej kolejki – Curzutt i w ciągu kilku minut jesteśmy na szlaku do Ponte Tibetano – jeżeli nie macie ochoty jechać kolejką, ten odcinek można również pokonać pieszo. Z Curzutt do Mostu Tybetańskiego idzie się w miarę łatwą trasą około godzinę. Po drodze warto zwrócić uwagę na kamienny kościół św. Bernarda, który usytuowany jest na wysokości 600 m. Jest to jeden ze starożytnych zabytków, o wyjątkowym znaczeniu dla obszaru Bellinzony.
*****
Locarno – wypoczynkowy klejnot Ticino
Jedną z najwspanialszych perełek kantonu Ticino, o której nie można nie wspomnieć, jest miejscowość Locarno. Miasto słynące z organizowanego od 1946 r. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego, jest doskonałym miejscem na wypoczynek.
Sprawdź hotele i apartamenty w Locarno w najlepszych cenach.
Sprzyja temu między innymi subtropikalny mikroklimat. Locarno bowiem z jednej strony graniczące z zachwycającym jeziorem Maggiore (którego większa część znajduje się po włoskiej stronie), z drugiej zaś otoczone przez Alpy, znane jest jako najgorętsze miasto w Szwajcarii. Nie brakuje tu także egzotycznej roślinności: palm, figowców, bananowców – to wszystko sprawia, że czujemy tutaj totalnie wakacyjny vibe. Trochę przypomniał nam się wypoczynek nad jeziorem Como.
Locarno jest nieduże – mieszka tutaj ok. 14 tys. osób, ale pełne uroku i malowniczych widoków. Stare miasto znajduje się nieopodal brzegu polodowcowego Lago Maggiore, gdzie ciągnie się również bardzo ładna promenada – Lungolago Giuseppe Motta.
Historyczne centrum skupione jest wokół największego placu w mieście – Piazza Grande z charakterystycznym budynkiem ratusza oraz ciągiem zabytkowych, kolorowych kamienic. To prawdziwe serce Locarno, gdzie często organizowane są różnego typu imprezy, jak: pokazy, koncerty, ale też targi, na których można zaopatrzyć się w lokalne produkty. Rzut beretem od Piazza Grande (w odległości ok. 350 m) znajduje się Piazza San Antonio z kolegiatą św. Antoniego, której dzieje sięgają XIV wieku. Na uwagę zasługuje również Castello Visconeto – XIII-wieczny zamek będący pozostałością po władzy książąt Mediolanu nad Ticino.
Locarno – najpiękniejsze widoki
Najcenniejszy zabytek Locarno zlokalizowany natomiast na stoku wzgórza Orselina (406 m n.p.m.). Santuario della Madonna del Sasso to popularny cel pielgrzymek, słynący z objawień Matki Boskiej. Pochodzący z XVI wieku kościół to prawdziwa perła renesansu i wizytówka Locarno. Obiekt oferuje spektakularne widoki na miasto, jezioro oraz Alpy. Można tu dotrzeć pieszo, autobusem lub skorzystać z kolejki linowo-szynowej z 1906 r. (na którą ze Swiss Travel Pass mamy 25% zniżki, normalna cena to 7,20 chf). Ze wzgórza Orselina można kontynuować piesze wędrówki lub np. wjechać kolejką linową na najbliższy szczyt Cardada-Cimetta, gdzie czeka platforma widokowa (Passerelle) i jeszcze piękniejsza panorama.
Ascona – kolorowe oblicze Ticino
Zaledwie kilka kilometrów na zachód od Locarno leży malutka, acz niezwykle urocza Ascona. Będąc tak blisko, aż żal byłoby do tego miasteczka nie zajrzeć. Zamieszkiwana przez ok. 5,5 tys. osób Ascona jeszcze do niedawna była niewielką wioską rybacką, obecnie zaś kojarzona jest jako popularny kurort wakacyjny. Nie ma się jednak czemu dziwić, ta przepięknie zlokalizowana, tuż nad brzegiem Lago Maggiore, niezwykle spokojna miejscowość, ma chyba wszystko, czego potrzeba, żeby wspaniale wypocząć.
Najniżej położone miasto w Szwajcarii (196 m n.p.m.) może poszczycić się łagodnym klimatem i iście śródziemnomorską atmosferą. Pastelowe zabudowania Starego Miasta usianego przyjemnymi kawiarniami odbijają się w tafli jeziora Maggiore, wzdłuż której biegnie promenada z widokiem na kołyszące się na wodzie łódki i okoliczne wzgórza. Miasteczko swoją urodą konkurować może ze słoweńskim Piranem czy chorwackim Rovinj. Aż chce się przysiąść na jednej z ławeczek i napawać oczy tym zachwycającym widokiem nie spoglądając na zegarek.
Wizytówką Ascony jest wyróżniająca się w panoramie miast dzwonnica XVI-wiecznego kościoła św. Piotra i Pawła (Chiesa dei Santi Pietro e Paolo). Wśród zabytków, na które warto zwrócić uwagę wymienić również należy: kościół Santa Maria della Misericordia, w którym podziwiać można dwa gigantyczne, średniowieczne freski, kompleks Collegio Papio z pięknym renesansowym krużgankiem czy XVI-wieczny Pałac Pacaldi. Ascona jest także doskonałym punktem startowym dla wielu wycieczek pieszych i rowerowych, ale też rejsów statkiem, np. na położone nieopodal, bliźniacze wysepki Brissago.
Valle Verzasca – bajkowa dolina w Ticino
Ostatnim miejscem, które udało nam się odwiedzić w Ticino była słynąca z bajkowych krajobrazów dolina Verzasca. Z pozoru wydawać by się mogło, że taki cud natury będzie trudno dostępny. Nic bardziej mylnego – bez problemu można tu dojechać prywatnym samochodem, jak i publicznym transportem, np. tak jak my – autobusem z Locarno. Dlaczego zdecydowanie polecamy ten skarb Ticino dla siebie odkryć? Valle Verzasca to jedna z najpiękniejszych dolin, jakie widzieliśmy. Jej nazwa “Verzasca”, czyli zielona woda, odnosi się do krystalicznie czystej, turkusowej rzeki wijącej się wokół finezyjnie wyrzeźbionych skał głębokiego wąwozu.
Tuż przy wejściu do Valle Verzasca znajduje się pierwszy punkt, przy którym warto się zatrzymać, zwłaszcza jeśli jesteś fanem Jamesa Bonda i mocnych wrażeń. Mowa o zaporze Contra, znanej również jako Verzasca Dam. Jest to czwarta największa tama w Szwajcarii, o której potocznie mówi się “Tama Jamesa Bonda”. To właśnie tutaj bowiem swój skok oddał agent 007 w filmie Goldeneye. Mur zapory ma 220 metrów wysokości i 380 metrów długości. Pośrodku znajduje się miejsce, z którego żądni adrenaliny śmiałkowie mogą poczuć się jak słynny szpieg brytyjskiej MI6 i oddać swój własny skok na bungee. Co ciekawe, jest to najwyżej położone miejsce do skoków bungee na świecie.
Dolina Verzasca – Lavertezzo
Jadąc dalej, trafiamy na najbardziej pocztówkowe miejsce nad doliną Verzasca. Lavertezzo to niewielka wioska z surowymi, kamiennymi domostwami, kościołem pod wezwaniem Madonny degli Angeli i charakterystycznym, dwuarkadowym Ponte dei Salti, czyli “mostem skoków”, który stał się symbolem Valle Verzasca. Lavertezzo jest niezwykle urokliwym miejscem, lecz dobrze znanym turystom, którzy w sezonie letnim chętnie opalają się, piknikują i oddają skoki do wody z tutejszych skał. Wystarczy się jednak odrobinę oddalić i znowu możemy się w spokoju delektować tymi wyjątkowymi okolicznościami natury.
Oprócz powyższych, Valle Verzasca oferuje wiele innych, mniej turystycznych miejsc. Warto tu wspomnieć chociażby o Bivio di Corippo, Brione czy Sonogno. Ostatnia miejscowość leży w najdalszym zakątku doliny Verzasca. Liczy zaledwie 86 mieszkańców i wygląda jakby czas się w niej zatrzymał. Koniec świata, ale jakże uroczy. 😉 Dobrym pomysłem może być rozpoczęcie wędrówki wzdłuż doliny Verzasca właśnie od Sonogno. Nam niestety nie wystarczyło na to czasu.
Jak dojechać do Ticino? Szwajcaria – transport
Po Szwajcarii przemieszczaliśmy się korzystając z transportu publicznego – głównie z pociągów. Sieć połączeń kolejowych w Szwajcarii jest bardzo dobrze rozwinięta, punktualna i można z jej pomocą dotrzeć w niemal każdy zakątek kraju. Przemieszczając się po Szwajcarii warto zainwestować w Swiss Travel Pass, zwłaszcza gdy planujemy intensywne zwiedzanie. W ramach jednego biletu mamy możliwość nieograniczonego podróżowania pociągami, autobusami, statkami nie tylko po Ticino, ale po całej Szwajcarii przez określoną liczbę dni (w zależności od wykupionej opcji). Dodatkowo posiadając Swiss Travel Pass można skorzystać m.in. ze zniżek (do 50%) na wybrane kolejki górskie czy bezpłatnie odwiedzić 500 muzeów w kraju. Korzyści jest sporo. Poniesiony koszt, choć początkowo może wydawać się niemały, dosyć szybko się zwraca. Dokładny cennik i wszystkie szczegóły na temat Swiss Travel Pass możecie sprawdzić tutaj.
Jak dotrzeć do Szwajcarii?
Od tego może powinnam zacząć. 😉 To akurat dosyć prosta sprawa. Najszybciej i najwygodniej do Szwajcarii dostaniemy się samolotem. Dostępnych połączeń jest sporo. My lecieliśmy linią SWISS z Warszawy do Zurychu. Podróż była dość krótka (około 1,5h) i komfortowa (sporo miejsca na nogi). Ledwie zdążyliśmy spróbować szwajcarskich czekoladek, a już za chwilę lądowaliśmy w Szwajcarii.
Macie ochotę poznać bliżej więcej szwajcarskich miast? Zapraszamy do lektury darmowego ebooka, do którego wraz z innymi blogerami podróżniczymi mieliśmy przyjemność dorzucić swoją małą cegiełkę.
*Wpis powstał w ramach współpracy z Ambasadą Szwajcarii.
