Niesamowite atrakcje Madery, które znaleźć można w niemal każdym zakątku wyspy, skutecznie odciągnęły nas od wizyty w Funchal podczas ostatniej podróży. Wróciliśmy jednak na “perłę Atlantyku” szybciej niż się spodziewaliśmy i postanowiliśmy nadrobić to, co nas ominęło poprzednio. Teraz z całym przekonaniem możemy stwierdzić, że Funchal jest miejscem wyjątkowo ciekawym i zdecydowanie godnym uwagi. Co więcej, wydaje mi się, że zwiedzanie Madery nie będzie pełne bez wizyty w stolicy wyspy. Co warto zobaczyć w Funchal i jakich atrakcji nie można pominąć? Sprawdźcie!
Historia Funchal sięga początków XV w., kiedy to swoje domy zbudowali w tym miejscu portugalscy kolonizatorzy. Niemal od razu osada stała się wygodnym portem i stosunkowo niedługo zyskała status miasta. W następnych latach rola Funchal jako portu handlowego rosła. Zatrzymywało się tu wiele, nie tylko portugalskich, ale też angielskich, włoskich czy flamandzkich statków w drodze do i z Nowego Świata. Z miasta eksportowano również towary wyprodukowane na Maderze, takie jak cukier trzcinowy czy wino madera.
Obecnie Funchal to nowoczesne, tętniące życiem miasto, które “rozlewa się” po malowniczych wzgórzach. Jego nazwa pochodzi od słowa “funcho”, które po portugalsku oznacza fenkuł, czyli koper włoski. To właśnie to zioło bujnie porastało okolicę, gdy pojawili się tutaj pierwsi osadnicy. Stolicę i zarazem największe miasto Madery zamieszkuje blisko połowa ludności wyspy. Trzeba przyznać, że to miejsce do życia niemal wymarzone. Stolica Madery położona jest bowiem w południowej części wyspy, między oceanem a górami, które chronią przed północnymi wiatrami sprawiając, że jest to jedno z cieplejszych miejsc na Maderze. Dodatkowym atutem jest ogromna ilość zieleni, dzięki której jest to swoiste miasto-ogród. Położenie i bujna roślinność to jednak nie wszystko, co czyni to miasto wyjątkowo atrakcyjnym. Brukowane, często strome uliczki, urokliwe zakątki, elegancka architektura, klimatyczne restauracje i kafejki oraz autentyczna atmosfera sprawiają, że w stolicy Madery chce się zostać na dłużej.
Atrakcje Funchal
Rodzinne miasto Cristiano Ronaldo, z którego notabene Maderczycy są niesłychanie dumni, oferuje całą gamę atrakcji. Rozpoczynając od zachwycających ogrodów, poprzez parki, plaże i inne miejsca wypoczynku, po wyjątkowe Stare Miasto z artystycznymi akcentami, wspaniałe zabytki, muzea, przepyszne restauracje i miejsca związane ze słynnym piłkarzem.
Co zobaczyć w Funchal? Oto kilka naszych propozycji.
Stare Miasto w Funchal
Jeszcze do niedawna okryte niezbyt dobrą sławą Stare Miasto (Zona Velha), dziś jest jednym z obowiązkowych punktów zwiedzania dla wielu turystów. Wszystko za sprawą idei ożywienia tej zabytkowej części Funchal poprzez takie projekty jak “Arte de Portas Abertas” (Sztuka Otwartych Drzwi). W ten sposób na Rua de Santa Maria, będącej osią Starego Miasta, powstała prawdziwa galeria pod gołym niebem, która przyciąga rzesze zwiedzających każdego dnia. W tym wypadku “płótnem” dla lokalnych i zagranicznych artystów stały się drzwi tutejszych domostw, sklepików i restauracji. Cieszące oczy futryny zostały fantazyjnie pomalowane, dając jednocześnie nowe życie starym (pamiętającym nawet XV wiek), często zniszczonym budynkom.
Projekt można uznać za wyjątkowo udany, obecnie bowiem Rua de Santa Maria wraz z sąsiednimi uliczkami, tworzącymi pełen malowniczych zakątków labirynt, wydają się być jednym z najbardziej gwarnych i tętniących życiem miejsc w stolicy Madery. Szczególnie widoczne jest to wieczorami, gdy liczne restauracje serwujące dania lokalnej kuchni, zapełniają się po brzegi.
Katedra w Funchal
Jedna z najważniejszych budowli z centrum Funchal. Jednocześnie jeden z nielicznych zabytków na Maderze, który przetrwał w stanie niemal nienaruszonym po dziś dzień. Wzniesiona na początku XVI wieku katedra (Sé) reprezentuje wczesny styl maneuliński. Z zewnątrz skromna, niepozorna budowla, w środku skrywa jeden z najpiękniejszych drewnianych sufitów w Portugalii. Misterne sklepienie kościoła wykonane z drewna cedrowego, ozdobione jest złoceniami i kością słoniową. Główny ołtarz, podarowany przez króla Manuela I Szczęśliwego, zachwyca zaś gotyckimi malowidłami przedstawiającymi życie Matki Bożej i mękę Chrystusa.
Katedra jest istotnym punktem również ze względu na swoje historyczne znaczenie dla miasta. Gościła ona bowiem m.in. znanych odkrywców, jak: Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan czy Vasco da Gama. Maderę w 1991 r. odwiedził również papież Jan Paweł II. Wydarzenie to upamiętnia stojący przed katedrą pomnik. Co ciekawe, była to jedyna wizyta papieska na Maderze do tej pory.
Fortaleza de Sao Tiago (Forteca św. Jana Chrzciciela)
Charakterystyczną, żółtą Fortecę św. Jana Chrzciciela z pewnością zaliczyć można do najbardziej rozpoznawalnych elementów architektury w Funchal. Jej potężne mury, których rolą była ochrona miasta przed atakami piratów w XVI wieku, dominują nad linią brzegową stolicy Madery. Dziś Fortaleza de Sao Tiago przede wszystkim jest siedzibą Muzeum Sztuki Współczesnej. Dodatkowo jest to bardzo dobre miejsce do podziwiania panoramy Funchal.
Mercado dos Lavradores
Do miejsc, które trzeba odwiedzić będąc w stolicy Madery, zaliczyć można również Mercado dos Lavradores. Zlokalizowany w centrum miasta targ mieści się w powstałym w 1940 r. dwupiętrowym budynku z otwartym dziedzińcem. Swoje towary wystawiają tutaj rolnicy z całej Madery. Zwłaszcza rano, gdy tubylcy przychodzą na zakupy, bywa tu gwarno, ale też niezwykle kolorowo i pachnąco. Znajdziemy tu przede wszystkim ogromny wybór egzotycznych owoców i warzyw. Niektóre bywają naprawdę zaskakujące, jak marakujo-pomidory czy banano-ananasy. Dużo miejsca na tym słynnym bazarze zajmują także stoiska z kwiatami. Dostępne są zarówno kwiaty cięte, jak i sadzonki, bulwy oraz cebulki. Wydzielona, dość duża część targu przeznaczona jest dla sprzedawców ryb.
Old Blandy’s Wine Lodge
Wszystkim miłośnikom dobrych win polecamy wizytę w jednej z najstarszych winiarni na Maderze. Old Blandy’s Wine Lodge (znana również jako Arcadas de Sao Francisco) mieści się w zabytkowym budynku będącym niegdyś klasztorem franciszkańskim, ale też… więzieniem. Od 1840 r. jest on w posiadaniu Blandy’s – jednej z niewielu rodzinnych firm na Maderze produkujących wysokiej jakości wino (już od 1811 r.). W Old Blandy’s Wine Lodge przechowywanych jest ponad 650 beczek i kadzi, w których starzeje się słynne Madeira Wine.
Podczas wycieczki po tym miejscu turyści mogą dowiedzieć się więcej na temat historii, procesu produkcji oraz tradycji, jakie stoją za tym znakomitym trunkiem. Taka wizyta nie obędzie się również bez degustacji. Na miejscu można oczywiście zakupić butelkę wina dla siebie. Będzie ona też doskonałym prezentem z Madery. Ceny zaczynają się już od ok. 10 euro. Bardzo wygodną opcją, jaką oferuje Old Blandy’s Wine Lodge jest możliwość zakupu na miejscu, a odbiór wina na lotnisku (już po przejściu odprawy).
Ogrody w Funchal
Ogrody to bodaj najpiękniejsza wizytówka Funchal. Zwiedzając to miasto trzeba odwiedzić chociaż jeden z nich.
Jardim Botanico
Położony na zboczu jednego ze wzgórz Ogród Botaniczny to prawdziwa oaza zieleni, na terenie której podziwiać można ponad 2 tys. gatunków roślin z wielu zakątków świata. Zebrano w tym miejscu m.in.: liczne gatunki palm, kaktusów, orchidei, azalii, sukulentów, ziół. Duża część to również kolekcja roślin rodzimych i endemicznych. Najbardziej charakterystycznym punktem Jardim Botanico jest wielki kwiatowy dywan, będący jednym z symboli nie tylko Funchal, ale całej Madery. Osobną atrakcją ogrodu jest Lorio Park, gdzie spotkamy ponad 300 gatunków ptaków tropikalnych. Za wisienkę na torcie możemy uznać roztaczające się z ogrodu piękne widoki na miasto, zatokę i port w Funchal.
Jardim Tropical Monte Palace
Zwiedzanie Jardim Botanico z łatwością możemy połączyć z wizytą w innym rajskim ogrodzie – Jardim Tropical Monte Palace. Oba te miejsca dzieli bowiem jedynie krótka przejażdżka kolejką linową (Teleferico do Jardim Botanico), która sama w sobie jest nie lada atrakcją. Ogród Tropikalny Pałacu Monte to ogromny obszar (ok. 70 tys. m kw.), który mieści nie tylko niesamowite zbiory egzotycznej roślinności, ale też liczne dzieła sztuki. Oprócz dużej kolekcji hiszpańsko-mauretańskich płytek (azulejos) pochodzących nawet z XV wieku, w Jardim Tropical Monte Palace znajdziemy także liczne rzeźby, posągi Armii Terakotowej, mostki, pawilony, fontanny i mnóstwo uroczych zakamarków. W labiryncie ścieżek prowadzących wśród soczyście zielonej roślinności, uwagę zwracają intensywnie czerwone elementy architektury rodem z Chin i Japonii. Centralnym punktem parku jest zaś dawna posiadłość brytyjskiego konsula, którą w późniejszym czasie przekształcono w “Hotel Monte Palace” (już dziś nie funkcjonujący).
Quinta do Palheiro Ferreiro
Kolejny wspaniały ogród, na który warto zwrócić oczy będąc w Funchal nosi nazwę Quinta do Palheiro Ferreiro. Od 1885 roku znajdujący się w rękach rodziny Blandy kompleks składa się również z luksusowego hotelu oraz pola golfowego. Malowniczo położone na wysokości 500 m n.p.m. ogrody uznaje się za jedne z najpiękniejszych na Maderze. Różnią się one swoim charakterem od wspomnianych powyżej. W Quinta do Palheiro Ferreiro zaaranżowano bowiem część w stylu angielskim i francuskim, a także dziki ogród zwany Inferno (“Piekło”), ogród różany oraz wodny. Oprócz bajecznych ogrodów, barokowej kaplicy i wspaniałego dworku z XVIII wieku Quinta do Palheiro Ferreiro oferuje również wspaniałe widoki na miasto Funchal.
Miradouro Pico dos Barcelos
Punktów widokowych w stolicy Madery, podobnie jak na całej wyspie, jest bez liku. Bardzo łatwo dostępnym, a jednocześnie oferującym przepiękną panoramę 360 ° na Funchal, zatokę i okoliczne wzgórza jest Pico dos Barcelos. Znajdująca się na wysokości 355 metrów konstrukcja uważana jest przez wielu za najlepsze miejsce do podziwiania miasta. Muszę przyznać, że nam również przypadł do gustu ten punkt widokowy i polecamy go dopisać do swojej listy “must see”.
Praia Formosa
Plaże to nie jest najmocniejsza strona Madery (o czym już pisałam wcześniej). Jeżeli jednak zmęczą Was spacery po mieście albo po prostu będziecie mieli ochotę na chwilę relaksu z szumem oceanu w tle, to wiedzcie, że jest to bardzo łatwo osiągalne. Zaledwie 10 minut jazdy dzieli centrum Funchal od największej plaży na wyspie. Praia Formosa to co prawda czarna, kamienisto-żwirowa plaża, ale wierzcie mi, że bardzo przyjemna. Wizyta w tym miejscu może być dobrym pomysłem np. na zachód słońca. Wokół dostępna jest wszelka niezbędna infrastruktura oraz kilka barów i restauracji z widokiem na Atlantyk.
*****
Co jeszcze warto zrobić w Funchal?
To oczywiście tylko część atrakcji, jakie zapewnia zwiedzającym stolica Madery. Oprócz tego, pomysłów na spędzenie czasu w tym mieście jest naprawdę wiele. Poniżej kilka wyjątkowych rozrywek, które czekają na Was Funchal.
Odwiedź Muzeum Cristiano Ronaldo
Jeden z najsłynniejszych piłkarzy wszech czasów to postać nierozerwalnie związana z Maderą. Już od pierwszego zetknięcia się z wyspą wiecznej wiosny, gdy lądujemy na lotnisku imienia Cristiano Ronaldo, zostajemy o tym fakcie uświadomieni. To właśnie tutaj (w Funchal) portugalski piłkarz przyszedł na świat i odnosił swoje pierwsze sukcesy na boisku. Muzeum Cristiano Ronaldo (CR7 Museu) to niewątpliwie gratka dla wszystkich fanów futbolu. Zlokalizowane jest ono przy portowej promenadzie i gromadzi różne przedmioty i trofea związane z CR7. Są tu m.in.: koszulki, piłki, listy od fanów, kopie medali i nagród. W muzeum znajduje się również figura woskowa Ronaldo, z którą można sobie zrobić pamiątkowe zdjęcie.
Zjedź na saniach z Monte
Prawdopodobnie zupełnie inaczej wyobrażacie sobie sanie. Te na Maderze są wiklinowe i zjeżdżają po… asfalcie. Jest to kultowa już atrakcja, a sam zjazd nie należy do najtańszych. Nie ma jednak innego miejsca na świecie, gdzie można czegoś takiego spróbować. Kosze saneczkowe (zwane toboganami) mają długą historię i zanim stały się atrakcją turystyczną, miały za zadanie ułatwić transport z Monte do centrum Funchal.
Napij się ponchy z miejscowymi
Poncha to tradycyjny maderski drink przyrządzany najczęściej z soku z cytryny, miodu oraz rumu. Podawany zwykle z nasionami łubinu. Jest to bodaj najsłynniejszy trunek na wyspie wiecznej wiosny, o którym krążą legendy (wg miejscowych to dobry lek na przeziębienie). Gdzie najlepiej go spróbować? Wszędzie tam, gdzie zatrzymują się również tubylcy. Ze swojej strony polecamy lokal o nazwie Pharmacia do Bento przy R. dos Tanoeiros 4 (w centrum miasta). Autentyczne miejsce z najlepszą ponchą.
Zrób sobie przerwę na coś słodkiego w Uaucacau
Dobra informacja dla wszystkich łasuchów – spacerując po Funchal napotkacie wiele okazji do małych grzeszków. Jednym z adresów, które powinniście sobie zapisać jest Rua da Queimada de Baixo 11. Tu mieści się niewielki lokal Uaucacau, który zachęca do zrobienia sobie słodkiej przerwy. Miejsce to specjalizuje się w ręcznie robionych czekoladkach belgijskich z nadzieniem o bardzo oryginalnych, typowych dla Madery smakach, jak: marakuja, gujawa, poncha i wielu innych. Wybór jest ogromny, a sprawy nie ułatwia fakt, że czekoladki wyglądają dosłownie jak maleńkie dzieła sztuki. Co więcej, ceny są bardzo przystępne. Kawę + czekoladkę możecie skosztować już za 1 euro.
Spróbuj lokalnej kuchni
Nie możecie opuścić wyspy wiecznej wiosny bez spróbowania tradycyjnych dań maderskiej kuchni. Obfituje ona w świeże warzywa, owoce, ryby, ale też dania mięsne. Niektóre połączenia są bardzo zaskakujące, ale jednocześnie wybitnie smaczne. Funchal to idealnie miejsce, żeby zrobić sobie tzw. food tour. Zwłaszcza Stare Miasto to zagłębie knajpek, barów i restauracji.
Czego trzeba skosztować na Maderze? Na pewno flagowego dania, jakim jest pałasz czarny najczęściej podawany z musem z marakui i pieczonym bananem (ale w zależności od restauracji występuje też w wielu innych wersjach). Z dań mięsnych najpopularniejsza jest espetada – aromatyczny szaszłyk z wołowiny. Nie można też zapomnieć o tradycyjnym maderskim chlebie – bolo do caco – naprawdę pyszny. Jednym z polecanych przez nas miejsc w Funchal, które zaspokoi zarówno mniejszy, jak i większy głód jest O Calhau przy Rua Joao Gago 2c.
Czym lecieć na Maderę?
Na Maderę można się dostać bezpośrednim lotem czarterowym (sprzedawanym przez biura podróży) lub skorzystać z oferty tradycyjnych linii lotniczych. Druga opcja wiąże się z koniecznością przesiadki w kontynentalnej części Portugalii, ale daje też więcej możliwości wyboru terminu podróży. My tym razem na Maderę polecieliśmy na pokładzie portugalskiego przewoźnika TAP Air Portugal. Sam rejs był bardzo komfortowy. W dodatku mieliśmy sposobność odwiedzić jedno z naszych ulubionych miast – Lizbonę, co było dla nas akurat dużym plusem.
Gdzie spać w Funchal?
Jak się przekonaliśmy niedawno, Funchal to naprawdę dobra baza wypadowa do zwiedzania wyspy. Jest to też miejsce, które samo w sobie daje sporo możliwości ciekawego spędzenia czasu. Na nasz kilkudniowy pobyt zatrzymaliśmy się w Hotelu Allegro, zlokalizowanym w dzielnicy Lido. Obiekt jest w bardzo dobrym standardzie, nowocześnie urządzony i oferuje szereg udogodnień. Znajdziemy tu m.in.: basen, restauracje, panoramiczny bar na dachu czy centrum wellness. Nas jednak w szczególności urzekł widok, jaki rozpościerał się z balkonu naszego pokoju – każdego ranka mogliśmy podziwiać ocean i góry. Coś pięknego. 🙂
Wpis powstał we współpracy z internetowym biurem podróży eSky oraz Organizacją Turystyczną Madery.
Nie wiedziałam, że istnieją takie śmieszne (a zapewne i smaczne) hybrydy owoców.
Najlepsza opcja w Europie na przekoczowanie zimy 😀
Was blog zachęcił mnie i znakomicie pomógł zaplanować 10-dniowy pobyt na Maderze w czerwcu 2022 r. Zobaczyłem większość opisanych miejsc i potwierdzam, że było warto. Wskazówka: poza samym Funchal trzeba mieć samochód żeby sensownie wykorzystać czas pobytu.
Mała korekta: Sao Tiago czyli Santiago to Św. Jakub a więc powinno być Forteca Świętego Jakuba.